Schilder– en beeldhouwkunst zijn iedereen bekend als kunstvorm. Maar daarnaast bestaan er ‘toegepaste’ kunsten. Deze komen voor in functionele toepassingen als gebouwen, kleding, drukwerk en dergelijke. Een andere benaming hiervoor is ‘kunstnijverheid’. Hieronder vallen architectuur, mode-ontwerp, edelsmeedkunst en interieurontwerp. Dit artikel gaat over een onderbelichte toegepaste kunst, namelijk grafische vormgeving.
Grafische vormgeving ervaar je meestal onbewust
Grafische vormgeving kom je echt overal tegen: in een restaurant terwijl je het menu bestudeert of op de snelweg als je de verkeersborden in je opneemt. In de krant die je ’s ochtends leest of op het internet terwijl je een website bezoekt. We worden overspoeld met grafische vormgeving en hebben het vaak niet eens door. Een schilderij of beeldhouwwerk in een museum bekijk je met aandacht, bewust. Maar de meeste uitingen van grafische vormgeving neem je onbewust waar. En dat is ook logisch. Want als je bovenstaande voorbeelden analyseert, zie je dat jouw bewustzijn op iets anders gefocust is, namelijk het uitkiezen van wat je lekker vindt, het vermijden van een verkeersongeluk of het opnemen van nieuwsartikelen.
Ook jij hebt ongetwijfeld ooit zelf iets grafisch vormgegeven. Denk aan een clubblad, je scriptie een sinterklaas gedicht of het bord in je tuin met daarop: ‘Te koop’.
Grafisch vormgeving in Nederland en daarbuiten
Nederland staat bekend om het hoge niveau van grafische vormgeving. On land heeft relatief veel internationaal vermaarde grafisch vormgevers voortgebracht. Heb je wel eens gehoord van: Wim Crouwel, Gerard Unger, Irma Boom, Dick Bruna, Anthon Beeke of Jaap Drupsteen? Niet vreemd als deze namen je onbekend zijn, want beoefenaars van de toegepaste kunsten hebben qua faam nooit kunnen wedijveren met die van bijvoorbeeld de schilder- en beeldhouwkunst. Maar hun grafisch werk ken je zeker wel: hier enkele voorbeelden.

Van links naar rechts: Typografie bewegwijzering fietspaden (Gerard Unger), postzegels (Wim Crouwel), Nijntje (Dick Bruna).
Nederland is natuurlijk niet het enige land met expertise in grafische vormgeving. Voor mensen uit het vak zijn Neville Brody, David Carson, Jan Tschichold en Erik Spiekermann net zo bekend als Picasso voor u en mij. De levens en grafische werken van deze vormgevers komen aan bod tijdens kunstopleidingen en grafische lessen. Er vinden natuurlijk ook exposities plaats, zoals afgelopen jaar de uitgebreide aandacht voor Wim Crouwel in het Stedelijk Museum. Gelukkig dat de kunstwereld in het algemeen en musea in het bijzonder ontzag hebben voor de mooie grafische kunstwerken. Zoek ze eens op op internet om hun werk te bewonderen. Of zet je eerste stappen met de websites onderaan dit artikel.
Zelf grafisch vormgeven
Grafisch vormgeven is creatief en kunstzinnig, een kunstdiscipline die je op alle niveaus kunt beoefenen. Als professioneel grafisch vormgever maar ook als hobby. Meer dan dat: cursisten in het grafisch volwassenenonderwijs scholen zich in een parttime jaarcursus om tot fulltime grafisch vormgever of bijvoorbeeld marketeer met grafische skills. Dit kan bijvoorbeeld bij Grafische Cursussen te Amsterdam. De populairste opleiding is de jaarcursus Grafische Vormgeving waarin uitgebreid wordt stilgestaan bij alle onderdelen van grafische vormgeving zoals: typografie, kleurenleer, beeldtaal, compositie en visuele identiteit. Dit kan online of tijdens live-lessen. Ook de softwarepakketten Adobe Photoshop, InDesign, Illustrator en WordPress worden tijdens de jaarcursus aangeleerd.
Websites over grafische vormgeving
Voor inspiratie door grafische vormgeving hoef je in Corona-tijd de deur niet uit. Er zijn veel leuke grafische websites, soms heel specifiek over bijvoorbeeld typografie of kleurenleer. Er is veel te genieten en te leren op dit gebied. De volgende websites en filmpjes om je op weg te helpen. Veel plezier met je eerste stappen in de wereld van grafische vormgeving.
- Logo Design Love https://www.logodesignlove.com/
- Adobe Color https://color.adobe.com/nl/
- Designmodo https://designmodo.com
- I Love typography https://ilovetypography.com/
- Behance https://www.behance.net
- GCF Global https://www.youtube.com/watch?v=aWf1LpUnYmU&list=PLpQQipWcxwt9U7qgyYkvNH3Mp8XHXCMmQ
- Pexels https://www.pexels.com
- Irma Boom: Don’t call it a book. It’s a piece of art. https://vimeo.com/169978080
Door Angelo Spiler
Leave a Comment