Haat je het geluid van kauwen zo erg dat je er last van krijgt? Of zorgt het geluid van een krakende knokkel ervoor dat je wilt schreeuwen? Als je reacties op geluid bij anderen als extreem overkomen, heb je misschien gevoeligheid voor geluid.
Sommige gehoorstoornissen veroorzaken sterke reacties op geluiden die anderen als gewoon beschouwen. Mensen willen deze geluiden misschien gewoon vermijden, maar het is in hun belang om ze te verdragen.
Hier delen we vijf manieren om met geluidsgevoeligheid om te gaan (en misschien zelfs te overwinnen).
Welke gehooraandoeningen maken je gevoeliger voor geluiden?
Er zijn verschillende aandoeningen die verband houden met lawaaigevoeligheid:
Tinnitus: Tinnitus is chronisch suizen in de oren.
Hyperacusis: Ongeveer 10% van de mensen met tinnitus heeft ook hyperacusis. Je kunt overgevoelig zijn voor harde geluiden, zoals grasmaaiers, ambulancesirenes of harde muziek. Je kunt bepaalde geluiden als pijnlijk hard ervaren of als gevaarlijk ervaren. Veel mensen overbeschermen hun oren en proberen deze geluiden te vermijden.
Misofonie: Een neurofysioloog bedacht misofonie al in 2001. Hij zag dat mensen sterke, emotionele en, in sommige gevallen, fysiologische reacties hadden op gewone menselijke geluiden. Deze geluiden omvatten kauw-, ademhalings-, lip-smakende en tikkende geluiden die van anderen komen en niet van henzelf. Ze hadden dan sterke gevoelens van woede, angst of afkeer.
Is misofonie een geestesziekte?
Er is groeiende belangstelling voor misofonie. In feite kregen onderzoekers uit Amsterdam de Ig Nobelprijs 2020 voor onderzoek dat ze deden om misofonie te karakteriseren als een nieuwe diagnose. (De Ig Nobelprijs is een parodie op de Nobelprijs voor de Vrede, en honoreert volgens de makers “prestaties die mensen aan het lachen maken en vervolgens aan het denken zetten.”)
Momenteel is misofonie geen erkende diagnose in het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition (DSM-5). De DSM-5 is het boek dat alle erkende psychische en gedragsmatige aandoeningen classificeert in de VS. Het komt ook niet voor in de International Classification of Diseases, 10th Revision (ICD-10), de versie van de Wereldgezondheidsorganisatie van de DSM-5.
Audiologen, neurologen en mensen in de gedragsgeneeskunde hebben deze aandoening waargenomen.
Onderzoekers beginnen een gebied in de hersenen te bestuderen dat de voorste insulaire cortex wordt genoemd. In functionele MRI-studies lijkt het actief te zijn bij mensen die geacht worden misofonie te hebben. Andere delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor geluidsverwerking kunnen ook integreren met de voorste insulaire cortex. Er kan dus enige hersenwetenschap aan ten grondslag liggen, maar we staan nog in de kinderschoenen om die te begrijpen.
Hoe ga je om met geluidsgevoeligheid?
Geluidsgevoeligheden zijn als angsten, want je kunt ze niet verhelpen. Maar wat je wel kunt doen is je moedig gedragen, wat een veel betere langetermijnoplossing is voor de hersenen. Daar moedigen we onze kinderen toe aan. We kunnen niet alles voor ze oplossen, maar we kunnen ze wel leren zich moedig te gedragen om beter met problemen om te gaan.
1. Bescherm jezelf niet te veel tegen geluid
Hoe meer je je gehoor beschermt, hoe meer angst je oproept over deze geluiden. Die angst leidt tot meer vermijding en een grotere kans dat deze geluiden je irriteren. Je blijft dan overgevoelig.
Denk er eens zo over na: Als je drie uur lang in een donkere kamer zou zitten en dan naar buiten zou lopen in gewoon zonlicht, dan zou de zon pijnlijk aanvoelen. Je bent er eenvoudigweg te lang van weggeweest. Als mensen hun gehoor afschermen, zoals ze bij hyperacusis en misofonie plegen te doen, kunnen ze een aandoening creëren die moeilijker te hanteren is. Het is begrijpelijk. Ze hebben sterke emotionele of fysiologische reacties. Maar vermijden is niet altijd de verstandigste aanpak.
Het is belangrijk jezelf aan te moedigen dat het geluid onbelangrijk is. Mensen maken zich zorgen dat het gevaarlijk is of dat er iets vreselijks met hun gehoor zal gebeuren. Ze luisteren voortdurend naar en voor het geluid, en ze worden er gek van. Ze kunnen het niet beheersen.
Wat je juist moet doen is je er niet tegen verzetten en het toe te laten. Als je een hond hoort blaffen, en het is storend voor je, probeer het dan als onbelangrijk te bestempelen. Dit helpt je geest af te drijven naar andere dingen. Deze strategieën kunnen echt helpen.
2. Stel jezelf systematisch bloot aan de geluiden die je haat
In plaats van het geluid te vermijden, neem je stappen om jezelf er systematisch aan bloot te stellen. Deze strategie werkt goed met ontspannings- of mindfulnessvaardigheden die je oefent terwijl je het doet.
Om mindfulness te oefenen ga je comfortabel zitten. Wees je bewust van je ademhaling en alles wat je van dat bewustzijn wegneemt. Dat kan een geluid zijn, een gevoel of, waarschijnlijker, een gedachte. Als je merkt dat je aandacht je adem verlaat, laat dat bewustzijn dan voorbijgaan en breng je aandacht er weer naar terug.
Mensen denken vaak dat we ontspanningsstrategieën, mindfulness of meditatieve beoefening gebruiken om simpelweg te ontspannen, iets op te lossen of te veranderen. Maar het gaat erom dat je een houding ontwikkelt om de dingen toe te laten zoals ze zijn – een waarnemer te zijn, geen fixer. Dat heeft een mooi effect op onze hersenen en lichamen. Fixeren is vermoeiend: Het wordt vast en zeker herhaald en werkt niet goed. De dingen laten zijn zoals ze zijn, ook al voelen ze niet geweldig, kan effectiever en langduriger zijn.
Ga aan de slag met deze tips:
Ga online: Er zijn genoeg YouTube-video’s die je kunt bekijken met mensen die ademen, snurken, kauwen, met hun lippen smakken en gapen – precies de dingen die de emotionele en fysieke reacties van mensen met deze zorgen oproepen.
Blijf erbij: Blijf naar het geluid luisteren totdat ten minste de helft van je onrust verdwijnt. Merk eerst op dat het geluid niet gevaarlijk is. Probeer het dan als onbelangrijk te bestempelen. Begin de gevoelens die je hebt als veilig te ervaren. Hoewel ze ongemakkelijk en verontrustend kunnen zijn, zijn ze niet gevaarlijk.
Zoek hulp: Een psychotherapeut kan je helpen de werkelijke gewaarwordingen en ervaringen van je hersenen en lichaam op te merken en te bestuderen. Zij kunnen je helpen vaststellen of het een angstreactie is of gevoelens van woede of walging.
3. Praat met een medisch deskundige
Mensen met misofonie hebben vaak andere aandoeningen die ermee gepaard gaan, of comorbiditeiten. Het is niet ongebruikelijk dat deze personen angststoornissen hebben, zoals posttraumatische stressstoornis (PTSS), obsessieve-compulsieve stoornis (OCD) of andere vormen van angst en depressie. Een gedragsdeskundige kan je helpen met strategieën voor misofonie. Sommige strategieën worden ook gebruikt voor andere geluidsproblemen zoals tinnitus en hyperacusis. Maar houd er rekening mee dat niet alle gedragsdeskundigen op de hoogte zijn van misofonie.
Je zou ook met je huisarts kunnen praten. Als die er niet veel van weet, kan die je misschien doorverwijzen naar mensen in de audiologie, psychologie of neurologie die je kunnen helpen.
Enkele vormen van therapie die nuttig kunnen zijn voor mensen met misofonie zijn:
Tinnitus retraining therapie (TRT): TRT omvat het introduceren van concurrerende geluiden – soms aangenamere geluiden of geluiden net iets onder het volume van het storende geluid – om de hersenen te helpen het gevoel van verstoring los te laten. Maar zoek een professionele audioloog die getraind is in TRT. Er is geweldig onderzoek gedaan naar het effect ervan voor mensen die chronisch suizen in de oren hebben.
Cognitieve gedragstherapie (CGT): Een recente studie is een van de eerste die suggereert dat vormen van cognitieve therapie zeer nuttig kunnen zijn om misofonie te behandelen. Vaak gebruikt de therapeut blootstellingstechnieken zoals ik heb beschreven, samen met mindfulness of ontspanningsstrategieën, om mensen te helpen deze geluiden opnieuw te evalueren. Dit is een gebied dat zich zal ontwikkelen naarmate we meer te weten komen.
4. Minimaliseer je stress
Wanneer je angstig, opgewonden of gestrest bent, zul je gevoeliger zijn. Alle stappen die je kunt nemen om je algemene stressniveau te verlagen zullen helpen. Dat houdt ook in dat je je laat behandelen voor eventuele comorbiditeiten in plaats van te blijven lijden.
Je kunt je natuurlijk niet ontdoen van stressoren, maar je kunt leren anders op hen en je gedachten te reageren. Het is ook heel goed mogelijk om in deze omstandigheden te blijven en ze met minder negativiteit te leren beschouwen.
5. Zoek steun
Er zijn enkele online groepen waar je in contact kunt komen met anderen die zich ergeren aan geluiden. Maar zorg ervoor dat ze productief en feitelijk zijn.
Het is belangrijk om geen medelijden met jezelf te hebben en moedige methoden te zoeken. In plaats van je te ontdoen van alles wat onaangenaam is, gedraag je moedig, confronteer sommige van deze zaken en zoek manieren om op blootstelling gebaseerde strategieën te gebruiken. Je zult op lange termijn beter af zijn.
Leave a Comment