Tot en met 19 juni is in het prachtige Van Gogh Museum in Amsterdam de bijzondere tentoonstelling Lichte Zeden te zien, een samenwerking met het Musée d’Orsay in Parijs. Daar was tot half januari de tentoonstelling Splendeur et misères te zien. Onder het toeziend oog van Axel Rüger (directeur Van Gogh Museum) en de performers van Jake Credit wordt op bovenstaande foto de laatste hand gelegd aan de installatie van een pronkbed dat volgens de overlevering heeft toebehoord aan een 19de-eeuwse Franse courtisane. Het is cultureel uitermate verantwoord als u erheen gaat, maar er is ook heel wat te lachen en te gniffelen. En natuurlijk is ook de rest van de collectie in het ‘Van Gogh’ steeds opnieuw zeer een bezoek waard. Het zal er zeker weer druk worden!
Lichte zeden is een groots opgezette tentoonstelling over de verbeelding van prostitutie in de Franse kunst in de periode 1850-1910. Ruim 100 schilderijen en werken op papier van meer dan 40 verschillende kunstenaars (waaronder grote namen als Van Gogh, Degas, Toulouse-Lautrec en Picasso) zijn in het Van Gogh Museum te bewonderen. De bruiklenen zijn afkomstig uit internationale musea en privécollecties, het overgrote deel van de werken is nooit eerder in Nederland getoond. Ook curieuze historische objecten zijn te zien, zoals politieregisters, 19de eeuwse porno én het zweepje van de beroemde courtisane Valtesse de la Bigne. De performers van Jake Credit verzorgen tijdens de populaire Vrijdagavonden in het museum een prikkelende vertaalslag van het thema naar het heden. Lichte zeden. Prostitutie in de Franse schilderkunst, 1850-1910 loopt t/m 19 juni 2016.
Prostitutie was in de tweede helft van de 19de eeuw een favoriet onderwerp in de beeldende kunst. Gretig verbeeldden kunstenaars de prostitutie als aspect van het moderne stadsleven in Parijs en schilderden tippelende vrouwen op de boulevards, rijke courtisanes in hun salon en de afgeleefde prostituees in het bordeel. Vier fascinerende thema’s nemen u mee naar het Parijs van de 19de eeuw: van de danszalen en cafés waar vrouwen hun klanten oppikten tot de verborgen wereld van de bordelen en de gevangenis waar illegale prostituees en vrouwen met geslachtsziektes werden opgesloten.
Op straat en in uitgaansgelegenheden was niet altijd direct duidelijk welke vrouwen prostituees waren. Kunstenaars verwerkten subtiele verwijzingen naar deze ambiguïteit in hun schilderijen, zoals kleuren, houding, veelzeggende blikken of gebaren.
Bovenaan de ladder van de prostitutie stonden de courtisanes. Deze dure gezelschapsdames genoten een zekere status en kregen veel aandacht in de pers. Opgeklommen door het bed te delen met rijke mannen en politici, lieten ze zich graag met veel pracht en praal portretteren.
De verborgen wereld van het bordeel was ook een dankbaar onderwerp voor kunstenaars. Het bood ze de gelegenheid te experimenteren met een nieuwe weergave van het vrouwelijk naakt, en te verbeelden wat zich afspeelde achter de gesloten deuren: het spel van afwachten en verleiden maar ook het dagelijks leven van de prostituees. Prostitutie werd vanaf het begin van de 20ste eeuw een vast thema van de avant-garde. Het onderwerp werd niet meer verhuld maar expliciet in beeld gebracht, soms op het karikaturale af. Het ging de kunstenaars daarbij niet meer zozeer om het onderwerp, maar om kleur, vorm en expressiviteit.
De prentkunst leende zich bij uitstek voor pikante onderwerpen zoals prostitutie. Het intieme karakter zorgde ervoor dat de prenten veelal een verborgen leven leidden in de mappen van particuliere verzamelaars. Gelijktijdig met Lichte zeden wordt een selectie van deze prenten getoond.
Op vrijdag is het museum altijd tot 22 uur open. Op vrijdagavond 26 februari, 25 maart en 29 april is een bezoek aan het museum echt een avondje uit. Er is dan muziek, een cocktailbar en bijzondere activiteiten zoals workshops, performances en rondleidingen. Alles in de thematiek van Lichte zeden. Meer informatie: www.vangoghmuseum.nl.
Leave a Comment